Op vrijdag 22 november 2019 om 20.00 uur geeft Gijs van Oenen een lezing in Podium Zuidhaege, Zuidhaege 2, Assen.
De titel luidt ‘Emancipatie en democratie: van lust tot last?’
Entree € 10,00
Opgeven: info@metaforumassen.nl
Zie: metaforumassen.nl
Het betreft een Lezing in het kader van de November Filosofiemaand Assen.
Emancipatie en democratie: van lust tot last?
Hebben we meer democratie nodig? Betere democratie? Bijna iedereen zegt: Natuurlijk! In de lezing betoogt Gijs van Oenen het tegendeel. We zijn onszelf aan het overladen met democratie. We verwachten er te veel van en het eist te veel van ons. Er ontstaat een overspannen democratie met burgers die burn-out raken. De reden is niet dat democratie iets slechts is, of dat moderne burgers falen. Democratie is juist een succes en zowel burgers als bestuur willen zich er tegenwoordig volledig voor inzetten. Maar juist omdat we ‘alles uit de democratie willen halen wat erin zit’, wordt deze ons te veel van het goede en gaat zij ons opbreken. We moeten ons daarom afvragen waarom we zo in de ban zijn geraakt van democratie. Wat doet het met ons en waar leidt het toe? Het antwoord op zulke vragen voert ons naar de filosofische oorsprong van de moderne democratie, die is gelegen in het streven naar emancipatie van alle mensen. Emancipatie betekent dat iedereen zichzelf mag bepalen en niet afhankelijk is van bevoogding of betutteling door anderen. Nu de emancipatie op veel fronten is verwezenlijkt, dienen zich onbedoelde en onvoorziene gevolgen van dit succes aan: nu moeten we onszelf ook gaan bepalen. De mogelijkheid van zelfverwerkelijking, ooit een wenkend nieuw perspectief, wordt nu mede een drukkende last. Iets dergelijks geldt voor de democratie, die we immers kunnen zien als de politieke implicatie van emancipatie. Deze analyse leidt tot een prikkelende diagnose van de ‘democratische vermoeidheid’ van de moderne mens: hij dreigt te bezwijken onder zijn eigen emancipatoire en democratische ambities.
Gijs van Oenen is universitair hoofddocent aan de Erasmus School of Philosophy, Erasmus Universiteit Rotterdam. Daar richt hij zich op politieke en sociale filosofie, rechtsfilosofie en filosofie van mens en cultuur.
DeFKa Research participeert in de organisatie van de Metaforum activiteiten.