Twee recent verschenen uitgaven behandelen hedendaags artistiek onderzoek in relatie tot kunstopleidingen. Het gaat om het boek Fieldings, Propositions for 3rd Cycle Education met boegbeelden Marijke Hoogenboom en Sher Doruff. Daarnaast de uitgave Making Matters met boegbeelden Janneke Wesseling en Florian Cramer.
We besteden hier aandacht aan vanwege de veronderstelde relaties met de pretenties van ons eigen magazine. Het volgende nummer, SC 06, heet trouwens Drijfhout en de deadline hiervoor is 1 februari 2023. Voor de advertentie scroll hieronder naar Uitnodiging-Oproep.
Fieldings is een produktie van DAS Research, the lectorate of the Academy for Theatre and Dance en is gebaseerd op een onderzoeksproject dat zich richt op het overbruggen van het verschil tussen kunstacademisch en universitair onderwijs zoals dat zich uiteindelijk toespitst op het bereiken van een ‘derde graads’ philosophical doctor. Deze phd-graad is voorbehouden – tot op heden – aan universiteiten waarmee hogescholen eventueel kunnen samenwerken. Vandaar dat DAS hun opleiding omschrijft met hoofdletters THIRD “a unique facilitating model designed as a three-year trajectory for small-scale research cohorts”.

Het boek bestaat uit (literaire) verslagen van kunstenaars die producties van hun collega recenseren. Doel van de bundeling is een ‘peer’-achtige setting te construeren dat inzicht verschaft in het maakproces en de receptie ervan. Hierdoor krijg je inderdaad ideeën toegereikt van hoe heel specifieke situaties ervaren en geïnterpreteerd kunnen worden. Ook hoe samenwerking als werksfeer van groot belang wordt geacht. “This is praxis as a doing that pokes at, that expresses, the topological folding and unfolding of a proposition in and through individual projects that coalesce in collective encounter” (p.22).

Ook Making Matters is ontstaan vanuit een onderzoeksproject dat disciplines wil overstijgen, crossover, maar daar bovenal een praktijk zoekt dat een alternatief biedt tegenover “the capitalist-driven concept of the ‘creative industries’ consortium” (p.11). Vanuit zes verschillende instituten hebben kunstenaars en researchers een tekst of beeld bijgedragen met de focus op vooral het, collectief, een antwoord vinden op ‘a world in crises’. Daardoor ontstonden zeven hoofdstukken met de thema’s: bodies, collective, critique, economy, making, matter, undisciplined. Extra opvallend is het thema critique en noties van ‘criticality’ die het dagelijks gebruik een stuk vriendelijker maken (p.118). Daarnaast ontbreekt ook hier niet het nader verklaren van wat artistic research inhoudt – discussion in the public domain – en het fenomeen de PhD degree (p.170/171). Het ‘ongedisciplineerde’ hoofdstuk haalt prettig radicaal dit streven diy onderuit en deconstrueert de kunstpraktijk tot (een vorm van) vertaalde poëzie.
Fieldings wordt aangeprezen als een “sourcebook or guide”, Making Matters wordt aanbevolen als een “vocabulary of concepts”. We kunnen ons niet aan de indruk onttrekken dat er vergelijkingen zijn te trekken tussen deze ambities en de transdisciplinaire, topologische, missie van ons eigen DeFKa Research Magazine. We zien namelijk ook overeenkomsten met de gedachte van ‘het niet-institutionele’ kader. Beide publicaties refereren immers aan de interesse in het buitengebied, de maatschappij en ‘practices that may no longer be recognizable as art’ (MM).
Uit ons archief: in 2008 publiceerde DeFKa de bundel De kraai van Walter, over de relatie kunst – niet kunst. In 2014 tijdens het 20-jarig jubileum organiseerde DeFKa een debat rond institutionalisering en academisme. Als meer ideaal alternatief voor traditionele kunstcurricula zijn er de ambities van instellingen als RASL Rotterdam, KABK Denhaag en Sexyland Amsterdam naast meer particuliere – Vrije – varianten.
Fieldings is ook verkrijgbaar als pdf en daardoor heel toegankelijk, maar in de belettering en bladspiegel soms ongemakkelijk. Making Matters voorlopig alleen via Valiz beschikbaar en is deels door lichte kleur van tekstontwerp en de vele verwijspijltjes niet comfortabel. Beide uitgaven zijn engelstalig zoals geciteerd.